شناخت انواع استخر
آشنایی با انواع استخر ها و کاربرد آنها
یکی از مهم ترین ورزش ها شنا کردن می باشد. از سوی دیگر استخر و تفریحات آبی مرتبط با آن را نیز نمی توان نادیده گرفت و استفاده از آن ممکن است به منظور ورزش، تفریح و یا درمان انجام شود. در گذشته ساخت این سازه ها با استفاده از تجهیزات ساده ای مانند لوله کشی هایی برای تخلیه، ورود آب سرد و فاضلاب و… انجام می شد. اما اکنون همسو با پیشرفت های به دست آمده در زمینه تکنولوژی، تجهیزات و تاسیسات ارائه شده برای ساخت استخرها نیز دارای مزایا و ویژگی های خاصی بوده و پاسخگوی توقعات افراد هستند.
یکی از مهم ترین تفاوت های آنها با سایر موارد مشابه مانند دریاچه و حوضچه ها، شکل و اندازه آنها و همچنین کیفیت آب است. در استخرهای امروزی برای عدم ناراحتی شناگر دمای آب را در حالت استانداردی نگه می دارند. علاوه بر این در راستای رعایت مسائل بهداشتی از سیستم های مخصوص برای تصفیه و تجهیزات ضد عفونی کننده استخر استفاده می کنند. همچنین برای صرفه جویی در مصرف آب از سیستم پمپاژ و تصفیه مجدد استفاده می شود.
معرفی انواع استخر
این مکان تفریحی و ورزشی و درمانی در واقع دارای انواع مختلفی می باشد و بر اساس معیار های مختلفی می توان آنها را دسته بندی کرد. مورد کاربری، جنس، موقعیت مکانی و… نمونه هایی از این معیار ها هستند. در ادامه به بررسی انواعی از پرکاربرد ترین آنها ها پرداخته می شود.
استخر عمومی: در این نوع قسمت های مختلفی مانند بخش کودکان، آب گرم، سرپوشیده و سرباز وجود دارد. این نوع عموما زیر مجموعه ای از یک مرکز ورزشی می باشد و در صورت بهره مندی از عمق و وسعت بالا و کافی، سکوی شیرجه نیز تعبیه می شود.
استخر خصوصی: این نوع معمولا خانگی بوده و ابعاد کوچکتری نسبت به استخرهای عمومی دارند و مطابق با نامشان برای فرد یا افرادی خاص، مانند مهمانان یا اعضای یک خانواده، خصوصی سازی شده اند. به این معنی که تنها در اختیار گروه خاصی بوده و اجازه استفاده از آنها به عموم داده نمی شود.
استخر اقیانوسی: موقعیت مکانی این دسته در شهر های ساحلی و در مجاورت اقیانوس ها قرار دارد. جزر و مد آب در طول 24 ساعت تامین کننده آب استخر است. مازاد آب لب ریز شده و از روی دیواره ها به دریا می ریزد.
استخر تمرینی: در مسابقات و رقابت ها کاربرد دارند. به منظور برگزاری مسابقات ملی، بین المللی و یا شنای حرفه ای. البته انتخاب گزینه مناسب از طریق استاندارد های تعیین شده توسط فدراسیون شنا صورت می گیرد. این رقابت ها در تمامی فصول سال ممکن است برگزار شوند. از این رو، استخرهای ساخته شده در این راستا باید سرپوشیده و مجهز به سیستم های گرمایشی باشند. ساخت این استخرها در دو دهه اخیر بوده است. دارای ابعادی در حدود 2.5*5 متر بوده و هدف از ساخت آن، ایجاد جریان آب مصنوعی، برای تمرین شنا و انجام ورزش های آبی.
استخرهای شیرجه: زیر مجموعه ای از استخرهای تمرینی است و به طور خاص برای برگزاری مسابقات شیرجه در کنار مجموعه اصلی مورد استفاده قرار می گیرد.
استخر ویژه معلولین: این نوع، با طراحی ای متفاوتی که دارد، در راستای استفاده افرادی با معلولیت های جسمانی ساخته شده است. در طراحی این نمونه از استخرها می بایست توجه نمود و حداقل و حداکثر عمق، مجموع ارتفاع پله ورودی به داخل آب و ارتفاع هر پله و پهنای هر پله باید اندازه و سایز متفاوتی داشته باشد تا مناسب این گونه افراد باشد. در ضمن می بایست دستگیره ای با ارتفاع مشخص در حاشیه پله ها نصب گردد و موارد دیگری که نیاز به دقت و توجه دارد.
استخر تفریحی و سرسره دار: این مدل دارای انواعی از تجهیزات گوناگون تفریحی مانند سرسره است. عموما در هتل ها و مراکز تفریحی عمومی ساخته شده و تنها در راستای سرگرمی استفاده می شود. از این جهت به غیر از عمق آب استاندارد های خاصی را شامل نمی شود. در شکل های مختلف و با تجهیزات و لوازم تفریحی مختلف احداث می شود.
استخر واترپلو: طراحی این نوع استخرها برای برگزای مسابقات رسمی و یا غیر رسمی واترپلو می باشد. این ورزش اغلب در استخرهای سرپوشیده انجام می شود و ابعاد آن برای بازی های المپیک و بازی های باشگاهی متفاوت می باشد و در ضمن برای ورزش بانوان این ابعاد متفاوت خواهد بود. در این نوع استخرها درجه حرارت آب می بایست حدود 25-27 درجه سلیوس باشد و نور مورد نیاز در مسابقات داخلی600lux و برای مسابقات جهانی و المپیک 1500lux در نظر گرفته شود.
استخر چند منظوره: ابعاد و اندازه این نوع استخرها طوری است است که به روش های مختلف می توان از آنها استفاده نمود. در این استخر علاوه بر برگزاری مسابقات رسمی امکان آموزش واترپلو، شیرجه از روی تخته شناور و شنای تفریحی نیز امکانپذیر است.
استخر حرکات موزون: اجرای حرکات موزون در داخل آب یکی از ورزش های مفرح و پرطرفدار می باشد. این نوع استخرها تفاوت هایی با انواع دیگر دارند. عمق مشخص، نصب پنجره های قابل رویت در زیر آب، سیستم روشنایی مناسب و امکان انتشار صوت در زیر آب برای برقراری ارتباط بین مربیان و شناگران می بایست در نظر گرفته شود.
استخر با کف متحرک: به دلیل اینکه استخرهای آموزشی، غواصی و معلولین در زمان های مشخصی استفاده می شود، لذا استخرهای کف متحرک ساخته شد تا سبب صرفه جویی در هزینه ها شود. در آنها با استفاده از یک سیستم هیدرولیک، کف استخر می تواند به حرکت در آید. سیستم خود تمیزکننده دارد. به طور معمول چند منظوره بوده و با تغییر ارتفاع کف استخر، نوع کاربری آن نیز تغییر می نماید. باید توجه داشت که این استخرها می بایست به درستی تعمیر و نگهداری شوند و به طور کلی، شرایط مناسبی برای استفاده داشته باشند.
استخر بیکران: در بستر کوه ، سواحل اقیانوس و دریا بوده و مرز مشخصی ندارد. طراحی آن به صورتی است که در حاشیه آنها معمولا مجرایی برای جمع آوری آب سرریز تعبیه می شودکه آب جمع آوری شده توسط آن، دوباره به وسیله پمپ به استخر برمی گردد. از دو روش برای تصفیه و گرمایش آب استفاده می شود.
- همانند سیستم گردش آب در استخرهای معمولی است و آب خروجی از آن پس از تصفیه و گرمایش، مجددا به وسیله پمپ به استخر برمی گردد.
- آب آلوده به وسیله سرریزهای پیرامون استخر جمع آوری شده و پس از عبور از فیلتر، به وسیله پمپ به استخر بر می گردد.
استخر غواصی: به دلیل شرایط خاص تمرینات، ابعاد، اندازه و تجهیزات خاصی دارد. استخرهای شیرجه برای این ورزش بسیار ایده آل می باشد. این نوع استخرها به فضای خاص نگهداری و پرکردن کپسول های تنفسی نیاز دارد که شامل کمپرسورخانه، محل کپسول های خالی، محل کپسول های آماده و تجهیزات غواصی می باشد. کمپرسورخانه به علت سروصدای زیاد و رعایت ایمنی باید در داخل فضایی با عایق بندی کافی تعبیه شود. فضای مورد نیاز این عملکرد حدود 15 متر مربع است که با افزایش تعداد غواصان به 45 متر مربع نیز می رسد.
استخر درمانی: خواص درمانی آب انکار ناپذیر بوده و از گذشته این موضوع مورد توجه بشر قرار گرفته است. به طور کلی استفاده از آب در دماهای متنوع و یا حالات مایع، جامد یا بخار، در راستای برطرف سازی مشکلات جسمانی و فیزیکی و بهبود سلامت بدن، آب درمانی نامیده می شود. استخرهایی که برای این استفاده ها ساخته شده اند، از نوع درمانی هستند.
فواید آب درمانی در استخر
- کاهش استرس
- بهبود جریان خون
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- تقویت عضلات سطحی و عمقی
- کاهش حساسیت بدن نسبت به درد
- حفظ و افزایش دامنه حرکتی اندام ها
- رفع محدودیت حرکتی و یا پيش‌گيری از آن
- کاهش یا حذف دردهای مفصلی و گرفتگی های عضلانی
- امکان انجام حرکات اصلاحی گوناگون برای اشخاص مختلف در هر سن و جنسیتی
- پيش‌گيری از ایجاد انحراف در ستون فقرات و مشکلات ناشی از آن مثل دیسک کمر
- بیماری های نورولوژیکی مثل دیستروفی عضلانی، فلج مغزی، اسکلروزیس چندگانه، بیماری پارکینسون