انواع اسید شویی در چیلر
انواع اسید شویی در چیلر

استفاده از اسید برای شستشوی چیلر هوا خنک یکی از مباحثی است که همیشه مورد بحث بوده است. از آن جایی که دستگاه های گران قیمت برای تأمین آب سرد به منظور استفاده در سیستم های سرمایشی مثل فن کویل ها هستند، لازم است تا این دستگاه ها به صورت منظم سرویس شوند و از تحمیل هزینه های سنگین تعویض قطعات و یا تعمیرات سنگین جلوگیری نماید. یکی از انواع سرویس های دوره ای اسید شویی است که کمک می کند تا این سیستم های عملکرد بهتری داشته باشند. هوا خنک دارای یک سیکل تبرید بسته است که در قطعه ای به نام کویل تبخیری که در اکثر انواع این دستگاه ها از نوع پوسته-لوله است، قرار گرفته و با یک سیکل بسته آب را خنک می نماید. عبور جریان آب از درون لوله های کوئل تبخیری با گذشت زمان سبب تجمع رسوبات شده و به همین دلیل لازم است تا چیلرها تحت اسید شویی یا دیگر سرویس ها قرار بگیرند تا رسوب و بسته شدن محفظه های جلوگیری شود و سیستم بتوانند به بهترین شکل کارایی داشته باشند. همچنین این موضوع درباره کندانسر چیلرهای آب خنک نیز صادق است و به طور کلی، تمیز کردن سطوح تبادل حرارت در این سیستم ها، تأثیر بسیار زیادی روی عملکرد آن ها دارد.

 

مروری بر عملکرد چیلر:

سیکل تبرید از سه قطعه اصلی تشکیل شده است:

  • کویل تبخیری: در این قسمت انتقال حرارت از آب به مایع مبرد سرد است که دو نتیجه مهم را برای سیستم به همراه دارد:
  1. تغییر فاز کایع مبرد سرد با جذب جذب حرارت آب
  2. استفاده از آب سرد حاصل از دست دادن گرما برای خنک کردن به ویژه در سیستم های فن کوئل و هواساز
  • کمپرسور: گاز مبرد گرم را فشرده کرده و آن را در سیکل تبرید به جریان در می آورد تا به سمت کویل کندانسر برود.
  • کویل کندانسر: قسمت دفع حرارت گاز مبرد فشرده و تبدیل آن به مایعی سرد

در تمامی انواع دستگاه هوا خنک و آب خنک از نوع پوسته-لوله کویل تبخیری تعبیه شده است. در این نوع مدل، کلافی از لوله ها آب را از درون محفظه ای که با سیکل تبرید یکپارچه شده و محل عبور مایع مبرد سرد و تبدیل آن به گاز مبرد گرم است، عبور می دهند تا آب بتواند با دفع حرارت آن به مبرد، گرمای خود را از دست داده و سرد گردد. کویل کنداسر در نمونه های تراکمی آب خنک نیز دقیقا همانند کویل تبخیری عمل می کند. اما موضوع از آن جایی شروع می شود که املاح و ناخالصی های موجود در آب به مرور زمان در این لوله ها رسوب کرده و باعث کاهش راندمان چیلرها می شوند و حتی در برخی از موارد هزینه های گزافی را متحمل صاحبان این سیستم ها می نماید. از این رو عدم توجه به سرویس کردن و انجام انواع اسید شویی باعث انسداد کامل این لوله ها شده و دستگاه را کاملا از کار می اندازند. به این سبب لازم است تا این لوله ها به طور مرتب و مطابق با برنامه زمانی مشخص تمیز شوند. روش های مختلفی برای این کار وجود دارد که در زیر به معرفی بعضی از آن ها از مثل روش های استفاده از فرچه سیمی و روش های اسیدشویی پرداخته شده است. قطعا آشنایی با این روش ها می تواند تاثیرات کاربردی را برای دارندگان این سیستم ها به همراه داشته باشد.

تمیز کردن لوله های چیلر

ناخالصی های موجود در آب سبب شده تا مثل موادی چون املاح معدنی، جلبک ها و دیگر ناخالصی ها، به تدریج روی سطوح انتقال حرارت در چیلر وارد شوند و رسوب نمایند که این موضوع سبب کاهش و کارایی آن را می شود. این موضوع به دما و میزان آلودگی آب ورودی به سیستم بستگی دارد که باید با دقت و حسایت بالای مود بررسی قرار بگیرد.

روش میله و فرچه سیمی

در این روش کم هزینه تر از دیگر نمونه هاست. از یک میله بلند که مجهز به فرچه های سیمی در اطرافش می باشد، به صورت فیزیکی برای برداشت رسوبات و شستشوی لوله های مبدل حرارتی و کندانسر استفاده می شود اما نکته ای که وجود دارد، کارایی این روش خیلی بالا نیست و مشکل را به شکل کامل حل نمی کند.

روش تمیز کننده های لوله ای چرخان

در انواع اسید شویی یکی از مؤثرترین و محبوب ترین روش های تمیز کردن لوله های آب، استفاده از یک میله چرخشی برای تمیز کردن سطوح داخلی این لوله هاست. این دستگاه ها دارای سری های مختلفی از جنس پلاستیک و … هستند و آب را با فشار به درون لوله ها پرتاب می کنند و با چرخش با سرعت بالا درون لوله ها، رسوبات را از آن ها جدا می نمایند

تفنگ تمیز کننده لوله

این نمونه از سرویس با استفاده از یک تفنگ ها از پرتاب آب و هوای فشرده برای پاک کردن رسوبات از درون لوله های سیستم استفاده می کنند. این دستگاه ها نیز محبوبیت بالایی برای تمیز کردن سریع چیلرها دارند. از این سیستم ها در زمان فعال بودن دستگاه استفاده می شود. دو روش برای این کار وجود دارد:

  • استفاده از ساچمه های در حال حرکت لوله
  • استفاده از برس های پلاستیکی

اسید شویی در چیلر

یکی دیگر از انواع شرویس های دوره ای اسید شویی است که از ترکیبات شیمیایی، به ویژه ترکیبات مختلف دارای pH اسیدی برای تمیز کردن داخل لوله ها استفاده می شود. با این که اسیدها می توانند گاهی لوله را به طور کامل تمیز نمایند و هیچ رسوبی در لوله باقی نماند، اما این مسئله با دو نکته بسیار مهم مواجه است:

  1. هزینه بالا
  2. در معرض خطر قرار گرفتن سیستم تنفسی سرویس کار

در مدارهای بسته یک تانکر پلاستیکی قرار داده می شود که محلول اسیدی با pH بسیار پایین درون آن ریخته می شود. این تانکر دارای یک تخلیه است که به درون مسیر لوله ها باز می شود. در هنگام شستشو باید مسیر آب در حالت باسته باشد و شیرتخلیه اسید باز شود تا محلول اسیدی از درون لوله ها رد شود. این محلول مجددا به داخل تانکر پلاستیکی باز می گردد و با هر بار عبور از درون لوله ها، pH آن به دلیل واکنش با رسوبات کربناتی و حل کردن آن ها، بالا می رود و پس از رسیدن به pH نزدیک به خنثی، شیر تخلیه باز شده و دیگر وارد تانکر نمی شود بلکه به بیرون تخلیه می گردد. انواع اسید شویی در سیستم های مدار باز، تا حد زیادی مشابه سیستم های مدار بسته است. اما به دلیل پیچیدگی بیشتر مدار در این سیستم ها و حجم بیشتر آب باقیمانده موجود در آن ها باید زمان اسید شویی این سیستم ها بیشتر از اسید شویی سیستم های مدار بسته باشد. البته باید به این موضوع نیز توجه شود که زمان عبور اسید از درون لوله ها نباید بیش از ۲۰ ساعت طول بکشد، زیرا در این صورت خرابی و خوردگی لوله ها . در صورتی که لوله ها در این زمان به درستی تمیز نشده و باید از ترکیبات اسیدی دیگری استفاده کرد تا به شکل کامل از پاکسازی و رسوب زدایی شود.